გიგა ბოკერია: გვყავს ფეხბურთელი, რომლის გამოც ხალხმა სტადიონი უნდა გაავსოს

• 'ევროპული საქართველოს' ერთ-ერთი ლიდერი საფეხბურთო გემოვნებაზე
• ბატისტუტა თუ ვან ბასტენი? ჩოლო თუ კლოპი? ზიდანი თუ პეპი?
• საქართველოს ეროვნული ნაკრების მნიშვნელობა და მოლოდინი
• სანდრო ცნობილაძის ინტერვიუ გიგა ბოკერიასთან

გასული საუკუნის 70-იან წლებში დაბადებულთა ნაწილისთვის, რომლებმაც ფეხბურთის ყურება ჯერ კიდევ მაშინ დავიწყეთ, როდესაც არსებობდა საბჭოთა კავშირი, ამ ქვეყნის საფეხბურთო ჩემპიონატი და ამავე ქვეყნის საფეხბურთო ნაკრებიც, არსებობდა სიცარიელეც. სიცარიელე, რომელიც საქართველოს დამოუკიდებლობის შემდეგ ჩვენი ეროვნული ნაკრების დაარსებამ შეავსო.

დღეს პარტია "ევროპული საქართველოს" ერთ-ერთი ლიდერი გიგა ბოკერია იხსენებს, თუ რა გრძნობები გამოიწვია მასში საქართველოს ეროვნული ნაკრების დაარსებამ, რომელმა საუბარმა და ვისთან, განაპირობა მისი სსრკ-ის ნაკრებისადმი დამოკიდებულება და რატომ გახდა ბავშვობაში იგი არგენტინის ნაკრების ქომაგი.

POPSPORT: დავიწყოთ სულ თავიდან: გიგა ბოკერიას საფეხბურთო გემოვნების ჩამოყალიბებაზე ვინ, ან რამ მოახდინა გავლენა?

გიგა ბოკერია: ყველანაირი ხელოვნური პატრიოტიზმის გარეშე შემიძლია ვთქვა, რომ დინამო თბილისმა. ბაბუაჩემი იყო კარგი გაგებით არანორმალური გულშემატკივარი, ინფარქტი მიიღო, როდესაც დინამო ერთ-ერთ თამაშს, თუ არ ვცდები მოსკოვის ცსკა-თან, 2:0-ს იგებდა. მეორე ბაბუაც ძალიან დიდი ქომაგი იყო, სტადიონზე არაერთხელ წავუყვანივარ. ასე რომ, პირველი შეხება ფეხბურთთან სწორედ ამ პერიოდში მოხდა. ყიფიანის, შენგელიას, ჩივაძის, დარასელიას, სულაქველიძის და მწვრთნელის, ნოდარ ახალკაცის გუნდი იყო პირველი, რომლის გარშემოც შეიკრა ყველაფერი. პატარა ვიყავი, მაგრამ მკაფიოდ მახსოვს მაგალითად შეხვედრა, რომლის შემდეგაც დინამო საბჭოთა კავშირის ჩემპიონი გახდა. მახსოვს ლივერპულთან გამარჯვება, პირველ რიგში, ბაბუაჩემის რეაქციების გამო. ძალიან კარგად მახსოვს ის გზა, რომელიც თასების თასის მოგებით დასრულდა, ისევე, როგორც ამის შემდგომი პერიოდიც, როდესაც ზოგადად კრიზისი დაიწყო, მაგრამ ის გუნდიც, რომელშიც თამაშობდნენ პატარა მესხი, ცაავა და მთლიანად ამ  ფორმაციის დინამოც ჩემთვის ძალიან დიდი ფაქტორი იყო… ეს იყო ძალიან დიდი მოვლენები, რომლებმაც ჩემი საფეხბურთო გემოვნების ჩამოყალიბება განაპირობა.

POPSPORT: თუნდაც ფეხბურთის კუთხით ძალიან უცნაურ პერიოდში გვიწევდა ცხოვრება...

გიგა ბოკერია: მე უფრო ვიტყოდი - ტრაგიკულში, როდესაც არ გვყავდა ჩვენი ნაკრები. ყველამ რომელიღაც გუნდი ავირჩიეთ, რომელსაც მსოფლიოს ჩემპიონატზე ვუგულშემატკივრებდით. აქაც ძალიან საინტერესო დეტალია. 1982 წლის მუნდიალის დაწყება დაემთხვა მოსკოვში ტურნირს, რომელშიც დედა (გიგა ბოკერია ქართველი მოჭადრაკის, დიდოსტატის, საჭადრაკო ოლიმპიადების 2-გზის გამარჯვებულის, ნანა ალექსანდრიას შვილია) მონაწილეობდა და მეც მოსკოვში ვიყავი. ეს ის მსოფლიოს ჩემპიონატია, რომელშიც არ მიუღია მონაწილეობა დავით ყიფიანს, მაგრამ იყვნენ ჩივაძე, სულაქველიძე, დარასელია და შენგელია. მახსოვს, პირველ თამაშს ბრაზილიის ნაკრების წინააღმდეგ წესიერად ვერც ვუყურე, რასაც ძალიან განვიცდიდი.

ვიკითხე "ჩვენები რას შვებიან?" ამაზე ბაბუაჩემის ძმამ, რომელსაც მკაფიოდ ანტისაბჭოთა შეხედულებები ჰქონდა, მიპასუხა: "ჩვენები ვინ არიან?"

თბილისში რამდენიმე დღეში ჩამოვედით. მეორე შეხვედრა ახალი ზელანდიის ნაკრებთან იყო და სწორედ იმ თამაშისას შედგა ჩემთვის ისტორიული საუბარი. 10 წლის ბავშვმა, რომელსაც მატჩის დაწყების დროისთვის სახლში მისვლა დააგვიანდა, ანუ მე, ვიკითხე "ჩვენები რას შვებიან?" ამაზე ბაბუაჩემის ძმამ, რომელსაც მკაფიოდ ანტისაბჭოთა შეხედულებები ჰქონდა, მიპასუხა: "ჩვენები ვინ არიან?" თავიდან ვერ მივხვდი, მაგრამ შემდეგ მამაჩემმა ამიხსნა, თუ რას ნიშნავდა ეს პასუხი. უკვე მაშინ სხვა გუნდისადმი ინტერესი გაჩენილი მქონდა.

POPSPORT: ...და ეს გუნდი იყო არგენტინის ნაკრები?

გიგა ბოკერია: დედას მოუწია საჭადრაკო ტურნირზე ბუენოს-აირესში ჩასვლა, საიდანაც არგენტინის ნაკრების მაისური, საფეხბურთო ჟურნალები და სხვა ატრიბუტიკა ჩამომიტანა. ამასთან ერთად, მახსოვს 1978 წლის მსოფლიოს ჩემპიონატის ფინალის ერთი ძალიან დამახასიათებელი კადრი -  ქაღალდებით მოფენილი მინდორი. შემდეგ იყო ამხანაგური მატჩები არგენტინის და საბჭოთა კავშირის ნაკრებებს შორის. არგენტინის ნაკრებში უკვე თამაშობდა დიეგო მარადონა და აი, იმ გუნდის - არა მსოფლიოს ჩემპიონის, არამედ მარადონასთან ერთად გუნდის სათამაშო ხელწერა, სტილი, მოძრაობები და მასთან კომბინაციაში დედის ჩამოტანილი მაისურა გახდა საბოლოო ჯამში განმსაზღვრელი.

დიეგო იყო ისეთი მოვლენა, რომელზეც ძალიან ბევრს იქამდეც საუბრობდნენ, სანამ ნაკრებში გამოჩნდებოდა. ხოლო როდესაც ჩემი თვალით ამ ამხანაგურ მატჩში ვნახე, საკუთარი ეროვნული ნაკრების არყოლის პირობებში ჩაეყარა საფუძველი იმას, რომ მე და ჩემი რამდენიმე მეგობრისთვის, არგენტინის ნაკრები ეროვნული გუნდი გახდა.

POPSPORT: მოარული აზრია, განსაკუთრებით არგენტინის ნაკრების ქომაგთა შორის: "ახლა რომ ვიწყებდე ფეხბურთის ყურებას, არგენტინას ვერ ვუქომაგებდი"...

გიგა ბოკერია: გასაგებია, რომ ძალიან ღრმა კრიზისი იყო, მაგრამ ჯერ ერთი, მარტო მესის ფაქტორის გამო, პირიქით უნდა იყოს. საბელიას ნაკრები არ თამაშობდა იმ ფეხბურთს, რომელიც შეიძლება მე მომწონდეს, მაგრამ დალაგებული გუნდი იყო. იქამდეც, ცოტა წინა ფორმაციის ნაკრებები, მაგალითად, 2006 წლის პეკერმანის გუნდი იყო ძალიან კარგი - უბრალოდ კარგი კი არა, ძალიან კარგი! ტატა მარტინოს გუნდი, ორივე კოპაზე ფინალში რომ გავიდა, იყო ასევე ძალიან კარგი, რომელიც საკმაოდ ხარისხიან ფეხბურთს თამაშობდა და იმ ორი კოპადან, როგორც მინიმუმ, ერთის მოგებას მაინც იმსახურებდა.

'საქართველოს ეროვნული ნაკრები - ეს რაღაც ახალი ჟანგბადი იყო'

გარდა ამისა, ჩვენ იმ არანორმალური ვითარების პირობებში, როდესაც ნაკრები არ გვყავდა, არჩევანი გავაკეთეთ, რომელიც ასე ადვილად არ იცვლება. თუმცა, მსურს ისევ დავუბრუნდე საქართველოს ეროვნული ნაკრების საკითხს - გუნდს, რომელშიც თამაშობდნენ არველაძეები, ქინქლაძე... ეს იყო რაღაც ახალი ჟანგბადი, რომელიც მივიღეთ. დაიწყო ყველაფერი ლინფილდთან თამაშით, რაც უდიდესი მოვლენა იყო და შემდგომი დისკვალიფიკაცია ნამდვილი ტრაგედიად გადაიქცა. ვოცნებობ, რომ საქართველოს ნაკრებმა კიდევ ერთხელ ითამაშოს იმ დონის ფეხბურთი, რომელსაც ის თაობა თამაშობდა და თან მაღალი კლასის მთავარი მწვრთნელი ჰყავდეს. ლინფილდის და ევროტურნირების კიდევ ერთი ციკლი, რომელშიც ინსბრუკის ტიროლთან წავაგეთ, ნაკრებების დონეზე პირველი შესარჩევი ციკლები, იყო ჩვენთვის ახალი სიცოცხლე, რომელიც გაჯერებული იყო დიდი ზეიმებით, მაგალითად, უელსთან 5:0 მოგებით, რომელიც სულ მემახსოვრება.

POPSPORT: მოახლოვდა ჩემპიონთა ლიგის პლეი ოფები - ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ტურნირი თანამედროვე ფეხბურთში. ჩემი აზრით, ჩამოუვარდება მსოფლიო ჩემპიონატს, მაგრამ მიუხედავად ამისა, ძალიან მნიშვნელოვანია. ევროპულ პოლიტიკასთან რომ გავავლოთ ანალოგი, ჩემპიონთა ლიგას რომელ პოლიტიკურ ინსტიტუტს შეადარებდი?

გიგა ბოკერია: როგორც ესთეტიკის, ისე დებატების კლასისა და ისტორიის თვალსაზრისით, მე ბრიტანეთის პარლამენტის დიდი ფანი ვარ. ამიტომ, თუ ევროპის ფარგლებზეა საუბარი, ჩემთვის ბრიტანეთის პარლამენტის მსგავსი არაფერია და თუ ასეთი უცნაური პარალელი უნდა გავავლო, მაშინ გეტყვით, რომ გაერთიანებული სამეფოს პარლამენტია ჩემთვის სამაგალითო. შემიძლია ვუყურო ძველ და ახალ დებატებს და ამით მივიღო სიამოვნება, მაგრამ თუ კლასით შევადარებთ, გაერთიანებული სამეფოს პარლამენტი უფრო მაღალი კლასისაა, ვიდრე ჩემპიონთა ლიგა. თანამედროვე ცივილიზებულ და თავისუფალ სამყაროში ბრიტანეთის პარლამენტი განმსაზღვრელი მოვლენაა, ჩემპიონთა ლიგა კი ფეხბურთში ასეთი ვერ არის.

POPSPORT: მაშინ, როდესაც ფინანსები ფეხბურთში ძალიან ბევრ რამეს განაპირობებს, თუ წარმოგიდგენია, რომ რომელიმე "ანდერდოგმა" ეს ტურნირი მოიგოს, ან თუნდაც ფინალში გავიდეს?

გიგა ბოკერია: ტრივიალურ ჭეშმარიტებას ვამბობ, მაგრამ ასეა - ფინალში გასვლის ალბათობა ყოველთვის უფრო დიდია, ვიდრე მოგების. მოგება ვერ წარმომიდგენია. მაგალითად, პსჟ "ანდერდოგად" აღარ უნდა ჩავთვალოთ. ერთ ჩემს ძველ პარიზელ მეგობარს, რომელიც პსჟ-ის სრულიად გადარეული ფანია, რამდენჯერმე მოვუგე სანაძლეო, რომ პსჟ ჩემპიონთა ლიგის ამა თუ იმ გათამაშებაში ვერ გაიმარჯვებდა. სრულიად მარტივ ჭეშმარიტებას ვეყრდნობოდი - ნებისმიერ კლუბს ასეთ ასპარეზზე ტრიუმფისთვის გამოცდილების დაგროვება სჭირდება. ეს არ ეხება მარტო პსჟ-ს, ეხება მაგალითად მანჩესტერ სიტისაც. ახლა უკვე რაღაც დრო გავიდა, ამ გუნდებმა გამოცდილება დააგროვეს, თან პარიზელებს საოცარი შემტევი ხაზი ყავთ. თუ ამ ყველაფრის მიუხედავად, პსჟ-ს მაინც მივიჩნევთ "ანდერდოგად", მაშინ დალაგებული დაცვის პირობებში, პარიზელებს ტურნირის მოგების შანსი აქვთ.

POPSPORT: ლოგიკურად გადავედით შემდეგ შეკითხვაზე და შენი აზრი გარკვეულწილად უკვე დააფიქსირე, მაგრამ მაინც: ეთანხმები თუ არა მოსაზრებას, რომ თუ კლუბი არაა ტრადიციული, მას უჭირს ასეთი ტურნირის მოგება.

გიგა ბოკერია: ტრადიციების უპირატესობა ისაა, რომ ისინი იქმნება და მერე იცვლება. პსჟ-ს ძალიან ძლიერი გუნდი ჰყავდა. უტრადიციო იგი ნამდვილად არაა, მაგრამ ამ კლასის ტრადიცია არ ჰქონია, ისევე, როგორც სიტის, მაგრამ ახლა მგონი უკვე მოახლოვდა ის დრო, რომ მათ დიდი გამარჯვებები იზეიმონ.

POPSPORT: დაგისახელებ წყვილებს და ამოარჩიე, რომელია შენს გემოვნებასთან უფრო ახლოს. დავიწყოთ: ვან ბასტენი თუ ბატისტუტა?

გიგა ბოკერია: ბატისტუტა! მიკერძოებული ვარ და ესაა ერთი მიზეზი, თუ რატომ ბატისტუტა. მეორე: ხასიათის გამო. უერთგულა ფიორენტინას და მხოლოდ მას შემდეგ, რაც გუნდს კრიზისის დაძლევაში დაეხმარა, გადავიდა რომაში. ვან ბასტენს უფრო დიდი შედეგები ჰქონდა, ჩემპიონთა ლიგა, იტალიის ჩემპიონობები, ევროპის ჩემპიონატი, თუმცა ბატისაც აქვს თავისი გამარჯვებები იგივე სკუდეტო და კოპა ამერიკები. პერსონით დაწყებული, სათამაშო სტილით გაგრძელებული, დაფიქრებაც კი არ დამჭირდა. რა თქმა უნდა - ბატისტუტა!!!

POPSPORT: ჩოლო თუ კლოპი?

გიგა ბოკერია: მიუხედავად არგენტინისადმი დამოკიდებულებისა, კლოპი.

POPSPORT: მწვრთნელი ზიდანი თუ მწვრთნელი გვარდიოლა?

გიგა ბოკერია: გვარდიოლა. ის გუნდი, რომელიც მას ჰყავდა, ისტორიული მოვლენაა. თუ რამეს შეიძლება შევადაროთ, იმ რეალს, რომელიც თავისი ეპოქისთვის იყო უდიდესი, იგულისხმება პირველი რეალი, რომელშიც დი სტეფანო, ხენტო, პუშკაში თამაშობდნენ. შეიძლება გავიდეს დიდი დრო და ამ კლასის ფეხბურთი ვერ ვნახოთ. ის, რაც ბარსელონამ მანჩესტერთან მეორე ფინალში გააკეთა, ასეთი კლასის ფეხბურთი მე არ მინახავს.

POPSPORT: შევაჯამოთ: შენთვის რომელია პრიორიტეტი - შედეგი თუ ესთეტიკა?

გიგა ბოკერია: საკითხის ასე დასმა არასწორად მიმაჩნია.

POPSPORT: კარგი, დავაკონკრეტებ: 2004 წლის ევროპის ჩემპიონი საბერძნეთის ნაკრები, თუ 2006 წლის არგენტინა, რომელმაც 1/4-ფინალი წააგო?

გიგა ბოკერია: არცერთი. მე ვირჩევ ბარსელონას, რომელმაც ითამაშა მეორე ფინალი მანჩესტერთან. თან მოიგო და თან ძალიან მაგრად ითამაშა. მესმის, როდესაც შენს ეროვნულ ნაკრებზეა ლაპარაკი, ვიხრებით მოგებისკენ. მოგების გემო კიდევ სხვა რამეა. სპორტში და ცხოვრების ბევრ ასპექტში მოგებაა მთავარი, ოღონდ არა ყველაფრის ხარჯზე, მაგრამ არაესთეტიკური ფეხბურთის თამაში უზნეობა არ არის. თუ ვსაუბრობთ შენს გუნდზე, მთავარი მოგებაა.

POPSPORT: დაბოლოს: ყველაზე მთავარი! საქართველოს ნაკრების ისტორიაში უმნიშვნელოვანესი ეტაპი ახლოვდება...

გიგა ბოკერია: ახალი ფორმატის წყალობით, შანსი გვაქვს, რომ ევროპის ჩემპიონატზე ვითამაშოთ. ეს მატჩები დიდი მოვლენა იქნება. გვყავს ფეხბურთელი, რომელსაც იმედია, ტრავმები არ გააწამებს და რომლის გამოც ხალხი სტადიონზე უნდა მივიდეს. მაყურებელმა ყველა შემთხვევაში უნდა გაავსოს ტრიბუნები, რასაც გიორგი ჩაკვეტაძის ფაქტორიც ემატება. ეს ისეთი ფეხბურთელია, რომლის თამაშის ნახვაც სიამოვნებაა. ასე რომ, წარმატებები საქართველოს ნაკრებს და მასთან ერთად გიორგი ჩაკვეტაძესაც.